Światowe arcydzieło w Filharmonii Kaliskiej
„Moje »dzieła wszystkie« to od dziś Carmina Burana” - tak pisał do swojego wydawcy Carl Orff, nakazując mu jednocześnie zniszczenie wszystkich swoich wcześniejszych utworów. Kompozycja zapewniła swemu twórcy nieśmiertelność, do dziś stanowi jedno z najczęściej i najchętniej wykonywanych dzieł scenicznych w historii muzyki europejskiej. Kultowy fragment „O Fortuna” doczekał się wielu cytatów, zarówno w muzyce popularnej, jak i w szeroko pojętej popkulturze, pojawiając się jako motyw w filmach, serialach czy reklamach telewizyjnych.
Carmina Burana to trzyczęściowa kantata symfoniczna skomponowana w 1937 roku w Niemczech. Nazwa dzieła pochodzi od średniowiecznego bawarskiego rękopisu (Codex buranus) zawierającego pieśni mieszczańskie z XIII wieku. Rękopis, odnaleziony dopiero sześć wieków później w opactwie Benedyktynów w Bawarii, zawierał pieśni łacińskie o tematyce miłosnej, moralizatorskiej, satyrycznej i biesiadnej, wykonywane przez wędrownych śpiewaków.
W 1934 roku, monachijski kompozytor Carl Orff otrzymał antologię średniowiecznej poezji i zachwycony muzycznością tekstów oraz ich żywiołową rytmicznością postanowił skomponować do nich muzykę. Z pomocą przyjaciela Michaela Hoffmanna wybrał 24 pieśni i opracował je muzycznie w ciągu zaledwie kilku tygodni. Premiera dzieła odbyła się jednak dopiero 8 czerwca 1937 roku w Operze Frankfurckiej, w reżyserii Oscara Wälterlina. Carmina Burana to kantata sceniczna na orkiestrę, chór i głosy solowe. Stanowi pierwszą część kantatowej trylogii Trionfi, składającej się również z Catulli Carmina (Pieśni Katullusa) i Trionfo di Afrodite (Triumfu Afrodyty). Tryptyk nawiązuje do średniowiecznych gier scenicznych i uwielbianej przez Orffa tragedii antycznej. Najsłynniejsza z tryptyku, Carmina Burana, składa się z trzech ogniw, poprzedzonych i zakończonych prologiem Fortuna Imperatrix Mundi (Fortuna, władczyni świata), z kultowym O Fortuna na chór i orkiestrę. Jest to zwrot do rzymskiej bogini losu – Fortuny. Otwarcie i zamknięcie dzieła tym samym wątkiem muzycznym stanowi symboliczne nawiązanie do koła fortuny – figury obrazującej zmienne koleje ludzkiego losu. O wyjątkowości Carminy Burany decyduje monumentalizm dzieła wyrażający się w rozbudowanej formie oraz potężnej obsadzie wykonawczej. Utwór przeznaczony jest na orkiestrę symfoniczną z powiększoną sekcją instrumentów perkusyjnych (m.in. dwa zestawy kotłów), dwa fortepiany, dwa chóry (mieszany i chłopięcy) podzielone łącznie na 8 głosów(!) oraz trzech solistów (sopran, tenor, baryton). Carmina Burana ze względu na swój monumentalny charakter jest chętnie wykonywana w największych i najsłynniejszych salach koncertowych świata.
Wspólnie z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Kaliskiej pod batutą maestro Rubena Silvy, na scenie podczas wykonania utworu zaprezentują się wybitni artyści międzynarodowego formatu. Głosy solowe będą należały do: sopranistki Ewy Tracz, utytułowanej śpiewaczki, która występuje na najważniejszych scenach operowych w Polsce, a także na deskach słynnej mediolańskiej La Scali; tenora Tomasza Krzysicy, artysty nagradzanego w Polsce i Europie, koncertującego z wybitnymi osobistościami muzycznymi z wielkimi sukcesami – także w Japonii; oraz do absolwenta Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Davida Roya (baryton), którego talent, pomimo młodego wieku, potwierdzają liczne nagrody i wyróżnienia na ważnych międzynarodowych konkursach wokalnych i który zdążył już zadebiutować w Stanach Zjednoczonych.
Moc brzmienia Carminy Burany opiera się także na rozbudowanej obsadzie chórów – na scenie Filharmonii Kaliskiej zaprezentują się aż cztery: Chór Kameralny WPA UAM, który przygotowała Beata Szymańska, Studencki Chór WPA UAM, przygotowany przez Joannę Piech-Sławecką oraz Chór Bazyliki Kaliskiej i Chór I stopnia Państwowej Szkoły Muzycznej w Kaliszu – oba prowadzone i przygotowane przez Małgorzatę Piotrowską.
Tym wspaniałym koncertem Filharmonia Kaliska oficjalnie zwieńczy bieżący sezon artystyczny, jednak podczas letnich miesięcy nie zapomina o swoich słuchaczach i nie porzuca ich na czas wakacji. 28 czerwca odbędzie się drugi z koncertów dyplomowych prezentujących młodych dyrygentów-absolwentów Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, a już 5 lipca rusza 17. Festiwal Muzyczny Południowej Wielkopolski – kameralne koncerty plenerowe przyniosą melomanom wiele przyjemności, dzięki niezwykle różnorodnemu repertuarowi. 7 letnich koncertów, podczas których muzycy zespołów kameralnych Filharmonii Kaliskiej wraz ze swoimi znakomitymi gośćmi zaprezentują szeroki przekrój muzycznych perełek – od muzyki baroku, przez wybitne dzieła kameralistyczne, po klasykę muzyki rozrywkowej czy utwory z uwielbianych filmów i seriali, będzie otwartych dla wszystkich słuchaczy, bowiem na wszystkie te wydarzenia przewidziano bezpłatny wstęp. Więcej informacji o datach i programach koncertów letnich Filharmonii Kaliskiej oraz początku nowego, jubileuszowego sezonu artystycznego zainteresowani czytelnicy znajdą na stronie: filharmoniakaliska.pl.
Zakończenie sezonu artystycznego 2023/2024. Carmina Burana
21 czerwca 2024, godz. 19.00
Sala Koncertowa Filharmonii Kaliskiej (Aula im. prof. Jerzego Rubińskiego Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego w Kaliszu UAM, ul. Nowy Świat 28-30)
wykonawcy
Ewa Tracz – sopran
Tomasz Krzysica – tenor
David Roy – baryton
Chór Kameralny WPA UAM w Kaliszu – przygotowanie chóru Beata Szymańska
Studencki Chór WPA UAM w Kaliszu – przygotowanie chóru Joanna Piech-Sławecka
Chór Bazyliki Kaliskiej – przygotowanie chóru Małgorzata Piotrowska
Chór Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Kaliszu – przygotowanie chóru Małgorzata Piotrowska
Ruben Silva – dyrygent
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Kaliskiej
program
Carmina Burana - Carl Orff
bilety - informacja w kasie Filharmonii Kaliskiej (al. Wolności 2) lub pod nr tel. 62 757 07 48 (od poniedziałku do czwartku w godz. 12.00-16.00, w piątek 12.00-15.00)