Od kilku miesięcy każda pełnoletnia osoba może bezpłatnie zastrzec swój PESEL w aplikacji i serwisie mObywatel oraz w urzędzie. Jednak prawne konsekwencje zastrzeżenia obowiązują od 1 czerwca 2024 roku. Po wejściu w życie nowych przepisów firmy i instytucje mają obowiązek sprawdzania statusu PESEL przed podpisaniem umowy np. o kredyt lub zakupu na raty. Jeśli podpiszą umowę pomimo zastrzeżonego numeru PESEL, to one będą ponosić tego konsekwencje.

Pamiętaj, że po zastrzeżeniu numeru PESEL nadal możesz z niego korzystać. Zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na:
- sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów),
- sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty),
- udział w wyborach,
- ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy),
- korzystanie z profilu zaufanego,
- podróżowanie (np. przekraczanie granicy, latanie samolotem czy kupowanie biletów),
- wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy),
- korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).

A na co wpływa zastrzeżenie numeru PESEL? Cofnij je, jeśli chcesz:
- utworzyć nowy rachunek bankowy (np. konto osobiste albo oszczędnościowe),
- wziąć kredyt lub pożyczkę,
- kupić coś na raty,
- podpisać akt notarialny dotyczący nieruchomości (np. gdy sprzedajesz lub kupujesz nieruchomość),
- otrzymać kopię swojej karty SIM (to ważne, bo taka kopia może pozwolić przestępcom autoryzować transakcje bankowe kodem SMS),
- wypłacić w placówce bankowej większą kwotę pieniędzy (powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, co 1 czerwca 2024 roku wynosi 12 726 zł). W takim przypadku cofnij zastrzeżenie przed wydaniem bankowi dyspozycji o wypłatę gotówki w tak dużej kwocie. Jeśli tego nie zrobisz, bank wstrzyma wypłatę gotówki na 12 godzin (pomimo cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL w tym czasie).

Jeśli złożysz wniosek o utratę dowodu osobistego, w trosce o Twoje bezpieczeństwo Twój PESEL zostanie automatycznie zastrzeżony.

Nie będzie mieć to wpływu na wyrobienie nowego dowodu osobistego – po 1 czerwca zrobisz to dokładnie tak samo jak do tej pory. Takie zastrzeżenie numeru PESEL nie zostanie automatycznie cofnięte z chwilą otrzymania nowego dowodu osobistego. Możesz je samodzielnie cofnąć w każdej chwili w aplikacji i serwisie mObywatel lub w urzędzie – tak jak każde zastrzeżenie numeru PESEL.