Katedra pw. św. Mikołaja
Spacer rozpoczynamy przy Parafii Katedralnej pw. św. Mikołaja przy ul. Kanonickiej. Kościół ten ściśle wiąże się z okresem lokacji Kalisza, jako że wzniesiony został w XIII wieku z fundacji księcia Bolesława Pobożnego. W latach 1358-1810 kościołem zarządzali kanonicy regularni laterańscy sprowadzeni do Kalisza przez Kazimierza Wielkiego. W 1448 roku obok gotyckiej świątyni wzniesiono ceglany budynek klasztorny, w którym siedzibę znalazła szkoła parafialna. Obecnie mieści się tu dom parafialny, który stanowi najstarszy budynek mieszkalny w Kaliszu. Wskutek pożarów budynek kościoła był przebudowywany. Warto jednak zwrócić uwagę na XIV-wieczny portal w fasadzie katedry. Do najstarszych części należy również XIII-wieczne gotyckie prezbiterium. Kierując się dalej w stronę plant, a następnie w prawo w ulicę Parczewskiego napotykamy na fragment murów obronnych. Jest to najdłuższy fragment murów miejskich, które powstały za czasów Kazimierza Wielkiego. Z ok. 1600 metrów miejskich murów pozostało we fragmentach ok. 350 metrów.

Fragmenty fundamentów Zamku Kazimierzowskiego
Kontynuując spacer ulicą Parczewskiego, dotrzemy do placu Jana Pawła II. Tu skręcamy w prawo i dostrzegamy tablice informacyjne. W tym miejscu znajdują się fragmenty fundamentów Zamku Kazimierzowskiego. Kaliski zamek wznoszono etapami, a zakończenie jego budowy przypadło na czasy Kazimierza Wielkiego. Była to budowla czteroskrzydłowa na rzucie kwadratu o boku długości ok. 46 metrów, wzniesiona z kamienia i cegły, mieszcząca prawdopodobnie 45 pomieszczeń. Zamek w Kaliszu należał do ulubionych siedzib króla Władysława Jagiełły, który chętnie spędzał tu Święta Wielkiej Nocy. Niestety pożary przyczyniły się do upadku zamku, a jego ruiny władze pruskie sprzedały jako materiał budowlany.
Na tablicach znajdziemy wiele ciekawych informacji na temat historii zamku i miejskich obwarowań.
Następnie przechodzimy przez jezdnię, by dotrzeć na drugą stronę placu.

Baszta "Dorotka"
Mijając fontannę, dojdziemy do fragmentu murów miejskich z basztą ''Dorotką'', półokrągłą, ceglaną, na kamiennym fundamencie i przykrytą półstożkowym dachem. Mury wyposażono w prostokątne wykusze, które umożliwiały ostrzał podnóża murów. W XV wieku przebudowano je na takie właśnie baszty jak "Dorotka". Z nazwą łączy się wiele legend, jedna z nich opowiada o nieszczęsnej Dorotce - córce starosty kaliskiego i zakochanym w niej szewczyku. Rozgniewany starosta prawdopodobnie kazał zamknąć córkę w baszcie. I stąd wzięła się jej nazwa. Inna legenda głosi, iż w baszcie tej zamykano dziewczęta za nieobyczajne prowadzenie. Owe panny nazywane były właśnie "Dorotkami".  

Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Sanktuarium Świętego Józefa)
Obchodzimy teren od strony parku, podziwiając Bazylikę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Sanktuarium Świętego Józefa). Kościół przypuszczalnie powstał w końcu XIII wieku. Początkowo był to drewniany kościółek, na którego miejscu wzniesiono w 1353 roku późnogotycką świątynię z fundacji arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorii Skotnickiego. W 1359 roku kościół podniesiono do rangi kolegiaty. Świątynia w swym pierwotnym kształcie istniała do 1783 roku, wówczas bowiem nastąpiła katastrofa budowlana podczas prac rozbiórkowych przylegającego do świątyni pałacu biskupów. Kościół odbudowano w roku 1790. W 1798 roku dawna kolegiata została wyniesiona przez papieża Pawła VI do godności Bazyliki Mniejszej. Jest to świątynia późnobarokowa z gotyckim prezbiterium i zakrystią, trzynawowa z czworoboczną wieżą umieszczoną w fasadzie. Klasycystyczny ołtarz główny prezentuje kopię gotyckiego obrazu Matki Boskiej "Madonna Ab Igne" z 1424 roku (oryginał obejrzeć można w Skarbcu). Na przedłużeniu prawej nawy znajduje się kaplica Świętej Rodziny. Obraz w niej prezentowany w 1770 roku został uznany przez Prymasa Polski za cudowny. Znajdujący się w kościele obraz św. Józefa w 1796 roku jako pierwszy na świecie otrzymał korony papieskie. Bazylika jest jednym z pięciu na świecie ośrodków kultu św. Józefa. Do najcenniejszych zabytków świątyni należą: kielich gotycki podarowany przez Kazimierza Wielkiego, patena romańska ofiarowana przez Mieszka III opactwu w Lądzie, obraz Matki Boskiej "od ognia" z 1424 roku, który uważany jest za jeden z ciekawszych zabytków malarstwa gotyckiego w Polsce. Do najbardziej okazałych dzieł zaliczany jest późnogotycki poliptyk gotycki z warsztatu "Mistrza z Gościszowic".

Kościół OO. Franciszkanów
Spacer śladami średniowiecza poprowadzi nas dalej ulicą Kolegialną i Sukienniczą aż do zabudowań kościoła OO. Franciszkanów, które znajdziemy przed Mostem Trybunalskim.
Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika wzniesiony został w latach 1257-1288 z fundacji księcia Bolesława Pobożnego i jego żony Jolanty (Jolenty). Kościół wybudowano w stylu gotyckim. Świątynia na przestrzeni lat została kilka razy przebudowana, co było związane z pożarami, które niszczyły miasto. Szczególnie dotkliwe były te z roku 1537 i 1559, które strawiły świątynię do tego stopnia, że przez ponad sześćdziesiąt lat nawa główna stała bez dachu. Kościół odbudowano w roku 1632, a pracami kierował Albin Fontana, obywatel Kalisza pochodzący ze znanego włoskiego rodu architektów. W trójnawowej świątyni uwagę zwracają piękne sztukaterie podkreślające linię żeber gotyckich w prezbiterium. Sklepienia, głowice kolumn i łuki ozdobione są główkami anielskimi, orłami, tarczami herbowymi oraz bogatymi motywami roślinnymi. Całość utrzymana jest w tradycji renesansu, którą historycy sztuki określili mianem stylu kalisko-lubelskiego. Na szczególną uwagę zasługują również: piękna ambona w kształcie łodzi Piotrowej z 1862 roku oraz przebudowana w 1632 r. gotycka Kaplica Męki Pańskiej. Przed środkowym ołtarzem w prawej nawie spoczywają w srebrnej trumience relikwie Jolanty ogłoszonej w 1827 roku błogosławioną, a od 1880 roku uznawanej za patronkę Wielkopolski.
Do najstarszych elementów świątyni OO. Franciszkanów należy Kaplica Nieustającej Adoracji, która była prawdopodobnie kaplicą książęcą. Kaplica odróżnia się w bryle kościoła, spoglądając na budynek od strony ul. Św. Stanisława. W prezbiterium świetnie zachowały się maswerki z XIII i XIV wieku.

Średniowieczny układ urbanistyczny
W Kaliszu zachował się średniowieczny układ urbanistyczny: dwie ulice handlowe, przecięte systemem przecznic, z centralnie usytuowanym prostokątnym rynkiem. Najstarsze udokumentowane wzmianki o ratuszu pochodzą z 1426 r. Pierwszy ratusz był gotycki, z siedemdziesięciometrową, ośmioboczną wieżą górującą nad miastem. W połowie XVI w. wieżę zwieńczono renesansowym hełmem. Po pożarze w końcu XVII wieku wieża otrzymała barokowy miedziany hełm z iglicą. Najstarszy ratusz spłonął podczas wielkiego pożaru miasta w 1792 roku, a jego resztki rozebrano w 1804 r. Obecny budynek został oddany do użytku w 1925 roku. W budynku ratusza można obejrzeć grafiki oraz makiety m.in. średniowiecznych bram miasta.

Polecamy

Będąc na trzecim etapie spaceru przy Baszcie Dorotce zachęcamy do zwiedzenia Centrum Baśni i Legend Kaliskich oraz Lokacji Miasta wraz ze Skarbcem św. Józefa.

Obiekt jest czynny w sezonie letnim ( kwiecień - październik ) wtorek, środa, czwartek, sobota i niedziela od 11:00 do 15:00, piątek 11:00 do 17:00, poniedziałek - nieczynne. Bilety w cenie 6 zł normalny i 4 zł ulgowy do nabycia w biurze Baszty które znajduje się w dzwonnicy przy Sanktuarium św. Józefa.

Będąc przy Ratuszu zapraszamy do zwiedzenia Ekspozycji multimedialnej poświęconej dziedzictwu historyczno - kulturowemu Kalisza i regionu. 

Obiekt jest czynny wtorek, środa, czwartek od 10:00 do 15:00, piątek od 11:00 do 17:00, sobota i niedziela od 11:00 do 15:00, poniedziałek - nieczynne. Bilety w cenie 8 zł normalny i 5 zł ulgowy do nabycia w biurze Informacji Turystycznej, Główny Rynek 20 (Ratusz), lub na stronie bilety.kalisz.pl

Na trasie spaceru polecamy także lokale gastronomiczne, w których można napić się dobrej kawy w cenie od 5 do 12 zł, lub zjeść smaczny obiad w cenie od 15 do 25 zł.

Możliwe jest także zwiedzanie z Przewodnikiem PTTK. Cena usługi przewodnickiej to 300 zł za 4 godziny. W celu rezerwacji usługi prosimy o kontakt z PTTK Kalisz, ul. Targowa 2, lub telefonicznie pod numerem 62 598-24-33, tel. kom. 509-360-171