Maria Konopnicka - poetka, nowelistka, krytyczka literacka, publicystka i tłumaczka. Jedna z najwybitniejszych polskich pisarek w historii.

Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach. Była córką Józefa Wasiłowskiego i Scholastyki z Turskich. Ojciec poetki był obrońcą Prokuratorii Królestwa Polskiego w Suwałkach, a w późniejszych czasach patronem Trybunału w Kaliszu. Matka Marii zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem dzieci - pięciu córek i syna. Zmarła, gdy Maria miała 12 lat.

Do Kalisza Maria przeprowadziła się z rodziną w 1849 r. Zamieszkała na Warszawskim Przedmieściu, w pałacu Puchalskich przy dzisiejszym pl. Jana Kilińskiego 4. Pobyt w Kaliszu miał bardzo duży wpływ na jej późniejszą twórczość i pracę. W latach 1855-1856 uczyła się na pensji sakramentek w Warszawie.

We wrześniu 1862 roku, w wieku 20 lat, wyszła za mąż za ziemianina, Jarosława Konopnickiego. Zaraz po ślubie wyjechała z Kalisza. Zamieszkała w Bronowie, a potem w Gusinie. Urodziła 8 dzieci z których dwoje zmarło.

W 1876 roku rozstała się z mężem. Rok później przeniosła się z dziećmi do Warszawy.

Maria Konopnicka w Kaliszu zdobywała pierwsze doświadczenia życiowe, a choć literacką sławę osiągnęła w Warszawie, to droga do niej prowadziła przez „Kaliszanina”, w którym zadebiutowała w 1870 roku.

Wiersze Konopnickiej związane z Kaliszem to: „Kaliszowi” (1888), „Memu miastu” (1897), „Zgorzałemu miastu” (1904), „Kaliszowi” (1907). Zawierają wiele wzmianek o mieście i jego mieszkańcach.

Redagowała pismo dla kobiet „Świt”. Współpracowała z tygodnikiem „Bluszcz”. Nowele pisała od początku lat osiemdziesiątych XIX wieku aż do śmierci. Zajmowała się także krytyką literacką. Pisała dla dzieci, eliminując z tekstów nadmiar dydaktyzmu. W 1908 r. w czasopiśmie „Gwiazdka Cieszyńska” Konopnicka opublikowała Rotę, wiersz, który stanowił punkt kulminacyjny publicystycznej kampanii poetki przeciwko polityce germanizacyjnej w zaborze pruskim. Utwory Konopnickiej zawierają protest przeciwko niesprawiedliwości społecznej oraz ustrojowi niosącemu ucisk i krzywdę. Nacechowane są patriotyzmem, liryzmem i sentymentalizmem.
Konopnicka współpracowała z wydawnictwami, prasą krajową, organizacjami społecznymi trzech zaborów, a także uczestniczyła w międzynarodowym proteście przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni (1901–1902). Brała udział w walce o prawa kobiet, akcji potępiającej represje władz pruskich, w pomocy na rzecz więźniów politycznych i kryminalnych.

Dobrze znała języki – niemiecki, francuski, rosyjski, opanowała również czeski, angielski i włoski. Zajęła się przekładami tekstów. Tłumaczyła utwory m.in. Heinricha Heinego, Paula Heyse, Edmonda De Amicisa.

Jej nazwisko łączono z wieloma mężczyznami, m.in. młodszym o 17 lat dziennikarzem Janem Gadomskim. W 1889 roku poznała malarkę Marię Dulębiankę. Wprowadziły się razem do dworku w Żarnowcu. Podróżowały do Szwajcarii, Austrii, Francji, Niemiec i Włoch.

Maria Konopnicka zmarła na zapalenie płuc 8 października 1910 r. we Lwowie. Została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim, w Panteonie Wielkich Lwowian. Pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną, w której udział wzięło blisko 50 000 osób.

Twórczość
Zbiory nowel:
„Cztery nowele” (1888)
„Moi znajomi” (1890)
„Na drodze” (1893)
„Nowele” (1897)
„Ludzie i rzeczy” (1898)
„Na normandzkim brzegu”
Dla dzieci:
„Śpiewnik dla dzieci”
„O Janku Wędrowniczku” (1893)
„O krasnoludkach i o sierotce Marysi” (1896)
„Na jagody” (1903)
„Szkolne przygody Pimpusia Sadełko” (1905)
„Co słonko widziało”
„Dym”
„Nasza szkapa”
„Zbiory wierszy”
„Z mojej Biblii” (1896)
„Linie i dźwięki” (1897)
„Italia” (1901)
„Drobiazgi z podróżnej teki” (1903)
„Śpiewnik historyczny” (1904)
„Ludziom i chwilom” (1905)
„Nowe pieśni” (1905)
„Głosy ciszy” (1906)
„Wiersze” (wybór)
„W zimowy poranek” (1870)
„Kaliszowi” (1888 i 1907)
„Memu miastu” (1897)
„Rota” (1908)
„Stefek Burczymucha”
„Wolny najmita”
„W poranek”
„Tęsknota”
„Noc”
„Kubek”
„Jaś nie doczekał”
„Pieśń o domu”
„Poematy”
Strona tytułowa Pana Balcera w Brazylii (wyd. 1910)
„Pan Balcer w Brazylii” (1910)
„Imagina”
Przekłady
poezje Heinricha Heinego
Edmondo De Amicis, „Serce”
Edmond Rostand, „Cyrano de Bergerac” (współprzekład)
Ada Negri, „Niedola i Burze”