#KaliszKobiet - Gabriela Zych

Przez cały marzec w ramach akcji #KaliszKobiet przypominać będziemy znane i cenione, zasłużone dla naszego miasta kobiety.

Gabriela Zych - prezes stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu, inicjatorka budowy Pomnika Ofiar Katyńskich. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, wyróżniona tytułem Honorowy Przyjaciel Miasta Kalisza.

Gabriela Zych urodziła się 31 maja 1941 roku w Kaliszu. Po maturze pracowała krótko w sądzie, później zajmowała się chałupnictwem.

Jej mężem był Lech Zych, który jako dziecko, w wieku 9 lat, stracił ojca w Kozielsku. Dopiero w 1943 roku dowiedzieli się, iż został rozstrzelany przez Rosjan. W 1989 roku postanowili wraz z kaliskimi rodzinami pomordowanych więźniów Kozielska, Starobielska oraz Ostaszkowa założyć stowarzyszenie Rodzina Katyńska. Pierwszym prezesem został Lech Zych.

Gabriela Zych, po śmierci męża, kontynuowała tę działalność. Jak mawiała, w dowód miłości do męża i ku pamięci teścia oraz innych ofiar Katynia. Została wybrana prezesem organizacji. Była zaangażowana w przekazywanie tragicznych faktów w dziejach Polski najmłodszym. Miały swój własny plan uaktywniania młodego pokolenia. Gabriela Zych, wspólnie z Zofią Stefaniak, w działalność patriotyczną wdrażała wnuki ofiar Katynia. Zjednywały ich otwartością oraz energią, wręczały uroczyście legitymacje członkowskie, werbowały do pocztów sztandarowych na uroczystościach katyńskich. Tworzyły jedyną w swoim rodzaju Małą Rodzinę Katyńską składającą się z najmłodszego pokolenia kaliszan.

Pani Gabriela Zych umiała, jak mało kto, prosto i przejmująco opowiadać dzieje naszego narodu. Przyświecał jej cel ciągłego przedłużania pamięci o ludziach, którzy stracili życie dla ojczyzny. Sprawy Rodziny Katyńskiej były całym jej życiem. Zbierała pamiątki, dokumenty, zdjęcia, kompletowała zbiory na temat zbrodni katyńskiej. Uczestniczyła w Kaliszu w uroczystym odsłonięciu dębów pamięci ku czci ofiar Katynia. Wzięła udział w uroczystości nadania imienia generała Mieczysława Smorawińskiego Technikum nr 2 przy Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu. W Katyniu była cztery razy, w tym raz z synem Przemysławem i wnukiem Stefanem. Miała wziąć udział w obchodach 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, organizowanych w Katyniu. Zginęła tragicznie 10 kwietnia 2010 roku.

Gabriela Zych została pośmiertnie uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a Prezydent Miasta Kalisza nadał jej tytuł Honorowego Przyjaciela Miasta Kalisza. Została pochowana na cmentarzu parafialnym przy ul. Częstochowskiej w Kaliszu.

Źródło: Załącznik do zarządzenia Nr 141/2010 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 19 kwietnia 2010 r., zdjęcie: Iwona Cieślak
Wersja do druku
Wersja PDF